- ETF (Borsa Yatırım Fonu) Nedir?
- ETF’in Temel Özellikleri
- Kripto Yatırımlarında ETF Nedir?
- Nasıl Çalışır?
- Kripto'da ETF'e Neden İhtiyaç Duyulur?
- En Büyük ETF Sağlayıcıları Hangileri?
- Bitcoin ETF’i Nedir?
- Bitcoin ETF’inin Çalışma Prensibi
- Ethereum ETF’i Nedir?
- Bitcoin ETF Türleri
- Neden Bitcoin ETF’i Çıkartıldı?
- Özetle
- Kripto Yatırımlarında ETF Nedir ile İlgili S.S.S.
Kripto paralar, son yıllarda yatırım dünyasında önemli bir yer edindi. Ancak, bu alana yatırım yapmak isteyen herkes teknik bilgiye veya doğrudan kripto para satın alma deneyimine sahip olmayabilir. İşte bu noktada, ETF (Exchange-Traded Fund) kavramı devreye girer.
Rehber yazımızda, ETF’yi, kripto paralarla nasıl ilişkilendirildiğini ve Bitcoin ETF’inin ne anlama geldiğini adım adım açıklayacağız.
ETF (Borsa Yatırım Fonu) Nedir?
ETF, Borsa Yatırım Fonu anlamına gelir. Basit bir ifadeyle, bir ETF; birçok yatırım aracını (örneğin, hisse senetleri, emtialar, tahviller) tek bir "paket" içinde barındıran bir fondur ve tıpkı bir hisse senedi gibi borsada alınıp satılır.
ETF’in Temel Özellikleri
- Çeşitlendirme: ETF, birden fazla varlığı içerdiği için yatırımcılara risklerini dağıtma (diversifikasyon) imkânı tanır.
- Kolay Alım-Satım: ETF, borsa üzerinden hisse alır gibi kolayca alınıp satılabilir.
- Düşük Maliyet: ETF’ler, diğer yatırım fonlarına göre genellikle daha düşük yönetim ücretlerine sahiptir.
Örnek: Düşünün ki bir teknoloji sektörüne yatırım yapmak istiyorsunuz. Bunun için tek tek teknoloji şirketlerinin hisselerini almak yerine bir teknoloji ETF’i alabilirsiniz. İlgili fon, örneğin Apple, Microsoft ve Google gibi şirketleri içeren bir "sepet" olacaktır.
Kripto Yatırımlarında ETF Nedir?
Kripto para ETF’i, kripto paralara dayalı bir borsa yatırım fonudur. Kripto paraların (örneğin Bitcoin veya Ethereum) değerini takip eder ve yatırımcılara kripto paralara doğrudan sahip olmadan bu varlıkların fiyat hareketlerinden yararlanma fırsatı sunar.

Nasıl Çalışır?
- Bir kripto ETF’i genellikle bir ya da birden fazla kripto parayı temsil eder.
- Bu fon, kripto paraların fiyatlarını yansıtır. Örneğin, Bitcoin ETF’i Bitcoin’in fiyat hareketlerini takip eder.
- Yatırımcılar, ETF’i satın aldığında kripto paralara fiziksel olarak sahip olmazlar; bunun yerine, fiyat değişimlerine göre kazanç veya kayıp yaşarlar.
Kripto'da ETF'e Neden İhtiyaç Duyulur?
Kripto para dünyasında Borsa Yatırım Fonları'na (ETF) duyulan ihtiyaç, yatırımcılara çeşitli avantajlar sunmasından kaynaklanmaktadır:
- Erişilebilirlik ve Kullanım Kolaylığı: Yatırımcılara doğrudan kripto para satın almadan, geleneksel borsalar aracılığıyla kripto paralara yatırım yapma olanağı tanır.
- Düzenleyici Güvence ve Güvenlik: Genellikle düzenleyici kurumlar (SEC, SPK vb.) tarafından denetlenir ve onaylanır.
- Portföy Çeşitlendirmesi: Kripto para ETF'leri, yatırımcılara birden fazla kripto para birimine veya kripto ile ilgili varlıklara aynı anda yatırım yapma imkanı sunarak portföylerini çeşitlendirmelerine yardımcı olur.
- Likidite ve İşlem Kolaylığı: ETF'ler, borsalarda işlem gördükleri için yüksek likiditeye sahiptirler. Yatırımcılar, piyasa saatleri içinde kolayca alım-satım yapabilirler, dolayısıyla yatırım stratejilerinin esnekliğini artırır.
Aşağıda, 2021'den 2024'e kadar yönetim altındaki varlıklar (AUM) açısından en büyük kripto para ETF'lerinin yıllık bazda sıralanmış bir tablosunu bulabilirsiniz:
Yıl | ETF Adı | Ticker | Yönetilen Varlıklar (Milyar $) |
---|---|---|---|
2021 | ProShares Bitcoin Strategy ETF | BITO | 1.47 |
2021 | Grayscale Bitcoin Trust | GBTC | 30.0 |
2022 | ProShares Bitcoin Strategy ETF | BITO | 1.5 |
2022 | Grayscale Bitcoin Trust | GBTC | 25.0 |
2023 | ProShares Bitcoin Strategy ETF | BITO | 1.6 |
2023 | Grayscale Bitcoin Trust | GBTC | 28.0 |
2024 | iShares Bitcoin Trust | IBIT | 18.0 |
2024 | Grayscale Bitcoin Trust | GBTC | 20.0 |
Not: Sıralanan veriler çeşitli kaynaklardan derlenmiştir ve piyasa koşullarına göre değişiklik gösterebilir.
En Büyük ETF Sağlayıcıları Hangileri?
2024 yılı itibarıyla, yönetim altındaki varlıklar (AUM) açısından en büyük beş ETF sağlayıcısı şunlardır:
- BlackRock (iShares): Dünyanın en büyük varlık yöneticisi olan BlackRock, iShares markası altında geniş bir ETF yelpazesi sunmaktadır. iShares Bitcoin Trust (IBIT), özellikle dikkat çeken bir üründür. 2024 yılında, iShares ETF'leri toplamda yaklaşık 3 trilyon dolar AUM ile lider konumdadır.
- ProShares: ProShares, Bitcoin vadeli işlemleri ETF'leriyle bilinir. ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO), 2021’de ilk onaylanan Bitcoin vadeli ETF'sidir. 2024 itibarıyla yaklaşık 1,6 milyar dolar AUM'a sahiptir.
- Grayscale Investments: Grayscale, kripto para yatırım ürünleri sunan bir şirkettir. Grayscale Bitcoin Trust (GBTC), 2024 yılı itibarıyla yaklaşık 20 milyar dolar AUM ile öne çıkmaktadır.
- VanEck: VanEck, Bitcoin ve Ethereum vadeli işlemleri ETF'leri sunan önemli bir sağlayıcıdır. VanEck Bitcoin Strategy ETF'si, 2024'te yaklaşık 1,5 milyar dolar AUM'a ulaşmıştır.
- Fidelity: Fidelity, Wise Origin Bitcoin Fund gibi popüler Bitcoin ürünleriyle tanınır. Şirket, kripto ETF'lerinde kurumsal yatırımcıların güvenini kazanmıştır.
- Bitwise Asset Management: Bitwise, çeşitli kripto para birimlerini izleyen ETF'ler sunar. 2024 yılında, Bitwise 10 Crypto Index Fund ile önemli bir pazar payına sahiptir.
- WisdomTree: WisdomTree, spot ve vadeli işlem bazlı kripto ETF'leri sunar. Özellikle Avrupa ve ABD pazarında büyümeye devam etmektedir.
- 21Shares: Avrupa'da lider bir kripto ETF sağlayıcısı olan 21Shares, 2024 itibarıyla geniş bir ürün yelpazesiyle dikkat çekmektedir.
- ARK Invest: ARK Invest, ARK Next Generation Internet ETF (ARKW) gibi ürünlerle blockchain ve Bitcoin projelerine yatırım yapmaktadır.
- Galaxy Digital: Galaxy Digital, kripto varlıklarına odaklanan ETF ve yatırım ürünleriyle 2024'te sektörde önemli bir yer edinmiştir.

Bitcoin ETF’i Nedir?
Bitcoin ETF’i, sadece Bitcoin’in fiyatını takip eden bir borsa yatırım fonudur. Bitcoin’e doğrudan yatırım yapmak yerine, bu ETF sayesinde Bitcoin’in değer artışından ya da düşüşünden yararlanabilirsiniz.
Bitcoin ETF’inin Çalışma Prensibi
- Bitcoin Rezervi: Bir Bitcoin ETF’i oluşturulurken, fon sağlayıcı (örneğin bir yatırım şirketi) fiziksel Bitcoin satın alır ve bunu güvenli bir şekilde saklar.
- Fiyat Takibi: ETF’in değeri, Bitcoin’in piyasa fiyatına bağlı olarak değişir.
- Borsa İşlemleri: Yatırımcılar, bu ETF’i bir hisse gibi alıp satabilir.
Örneğin: Bitcoin’in fiyatı 30.000 dolarsa ve bir Bitcoin ETF’inin değeri Bitcoin’e eşit olacak şekilde yapılandırılmışsa, ilgili ETF’in bir birimi de yaklaşık 30.000 dolardan işlem görebilir. Ancak ETF’ler genelde daha küçük birimlerle işlem yapılmasına olanak tanır.
Ethereum ETF’i Nedir?
Ethereum ETF’i, Ethereum’un (ETH) fiyatını takip eden bir borsa yatırım fonudur. Çalışma prensibi ve mantığı Bitcoin ile neredeyse aynıdır. Ethereum’a doğrudan yatırım yapmak yerine, bu ETF aracılığıyla Ethereum’un fiyat hareketlerinden faydalanabilirsiniz. Ethereum ETF’leri, yatırımcıların Ethereum ağına veya coin’e fiziksel olarak sahip olmadan bu varlığa yatırım yapmalarını sağlar.

Bitcoin ETF Türleri
Tür | Açıklama | Avantajları | Dezavantajları |
---|---|---|---|
Fiziksel Bitcoin ETF’i | Bitcoin rezervi tutar ve fiyatını birebir yansıtır. | Daha doğru fiyat takibi sağlar. | Daha yüksek güvenlik ve düzenleme gerektirir. |
Vadeli İşlem (Futures) Bitcoin ETF’i | Bitcoin’in kendisi yerine vadeli işlem sözleşmelerine dayalıdır. | Daha düşük maliyetli olabilir. | Fiyat farklılıkları nedeniyle tam eşleşme sağlamaz. |
Neden Bitcoin ETF’i Çıkartıldı?
Bitcoin ETF’leri, kripto paralara yatırım yapmak isteyen ancak bu alandaki teknik karmaşıklıktan kaçınmayı tercih eden yatırımcılara hitap eder. Daha geniş bir kitleye ulaşarak kripto paraların benimsenmesini artırmayı hedefler.
Hedef Kitlesi:
- Kripto paralara ilgi duyan ancak güvenlik ve saklama konusunda endişeleri olan bireysel yatırımcılar.
- Geleneksel finansal sistemlerde çalışan profesyonel yatırımcılar.
- Emeklilik fonları veya kurumsal yatırımcılar.
Avantajları:
- Kripto Para Cüzdanına Gerek Yok: Bitcoin satın almak için bir kripto cüzdanı veya özel anahtar gibi teknik detaylarla uğraşmanıza gerek kalmaz.
- Regülasyon ve Güvenlik: ETF’ler genellikle düzenlenmiş finansal araçlar olduğu için yatırımcılar için daha güvenli bir ortam sağlar.
- Kolaylık: Geleneksel borsa işlemleriyle uyumlu olduğundan, yatırımcılar aşina oldukları platformlar üzerinden işlem yapabilir.
- Vergi Kolaylığı: Bazı ülkelerde ETF yatırımları, doğrudan kripto para yatırımlarına kıyasla daha avantajlı vergi düzenlemelerine sahip olabilir.
Dezavantajları:
- Direkt Sahiplik Olmaması: ETF satın aldığınızda, Bitcoin’in kendisine doğrudan sahip olmazsınız. Dolayısıyla, Bitcoin’in sahipliğiyle gelen avantajlardan (örneğin, blok zinciri işlemleri) yararlanamazsınız.
- Yönetim Ücretleri: ETF sağlayıcıları, fon yönetimi için belirli bir ücret alır. Bu, direkt Bitcoin yatırımına kıyasla maliyeti artırabilir.
- Volatilite Etkisi: Bitcoin ETF’i, Bitcoin’in volatil doğasını aynen yansıttığı için fiyat dalgalanmaları yaşanabilir.
Özetle
ETF (Exchange-Traded Fund), belirli bir varlık veya varlık grubunu takip eden ve borsalarda işlem gören yatırım fonlarıdır. Kripto para piyasasında ETF’ler, Bitcoin veya diğer kripto paralara dolaylı yoldan yatırım yapma imkânı sunar. ETF’ler, bireysel yatırımcıların kripto paralara doğrudan sahip olmadan bu piyasaya girmelerini kolaylaştırırken, aynı zamanda volatilite risklerini azaltmak için çeşitlendirilmiş bir portföy avantajı sağlar.
Kripto Yatırımlarında ETF Nedir ile İlgili S.S.S.
1. Spot Bitcoin ETF nedir?
Spot Bitcoin ETF, doğrudan Bitcoin fiyatını izleyen ve yatırımcılara borsalarda işlem yapma imkanı sunan bir fondur.
2. Başvurular nereye yapılıyor?
ETF başvuruları ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) yapılır.
3. Hangi şirketler başvuruda bulundu?
BlackRock, VanEck, Fidelity gibi şirketler ve Grayscale, Hashdex gibi kurumlar toplamda 11 başvuru gerçekleştirdi.
4. ETF tam olarak nedir ve nasıl çalışır?
ETF, belirli bir varlık veya endeksi takip eden ve borsada işlem gören bir yatırım fonudur. Kripto ETF’leri, Bitcoin veya diğer kripto varlıkların fiyat hareketlerini izler ve yatırımcılara bu varlıklara dolaylı yoldan yatırım yapma fırsatı sunar.
5. Daha önce hangi ETF’ler kabul edilmişti?
İlk Bitcoin ETF başvurusu 2013'te yapıldı, ancak vadeli Bitcoin ETF'leri ilk kez 2021'de onaylandı.
6. Spot Bitcoin ETF’in avantajları nedir?
Spot Bitcoin ETF, yatırımcılara Bitcoin’e doğrudan yatırım yapmadan maruz kalma imkanı sunar. Depolama ve güvenlik gibi zorlukları ortadan kaldırır.
7. Spot Bitcoin ETF’e neden ihtiyaç var?
Geleneksel yatırımcılar için güvenli ve düzenlenmiş bir yol sağlar. Ayrıca, likiditeye erişimi kolaylaştırır.
8. Spot Bitcoin ETF’in yatırımcılara etkisi ne olur?
Piyasa volatilitesine rağmen Bitcoin’e erişimi artırır, daha geniş bir yatırımcı kitlesi çeker ve potansiyel olarak fiyat istikrarı sağlar.
9. ETF kabulü piyasayı nasıl etkiler?
Kabul edilen her yeni ETF, Bitcoin talebini artırabilir ve fiyatı olumlu yönde etkileyebilir.
10. Spot Bitcoin ETF ile Vadeli ETF arasındaki fark nedir?
Spot ETF, doğrudan Bitcoin’i izlerken vadeli ETF, Bitcoin vadeli işlemleri üzerinden yatırım yapar. Spot ETF daha az karmaşıktır ve daha az maliyetlidir.
Yorum Yazın